Duurzaam ondernemen

Wat is maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) precies?

De Europese Commissie vat MVO samen als de verantwoordelijkheid van bedrijven voor het effect dat ze hebben op de samenleving. Het doel is enerzijds om zoveel mogelijk gedeelde waarde te creëren voor aandeelhouders en voor andere stakeholders en de de positieve maatschappelijke impact te vergroten. Anderzijds moeten eventuele negatieve effecten worden opgespoord en geminimaliseerd. MVO is een proces van continue verbetering dat ondernemingen vrijwillig aangaan op economisch, sociaal en milieu gebied.

MVO biedt een meerwaarde voor bedrijven. Het levert een concurrentievoordeel op, is positief voor het consumentenimago en verbetert de reputatie, aantrekkelijkheid en betrokkenheid bij (potentiële) werknemers.

Een goed stakeholderbeleid is bovendien goed voor de klantenbinding. MVO is ook gelinkt met de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dat zijn 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen die zijn goedgekeurd door de lidstaten van de Verenigde Naties om de overgang naar een duurzame samenleving verder te zetten.

Hoe tracht MVO Vlaanderen daar op in te spelen?

MVO Vlaanderen is een inspiratieplatform voor organisaties en ondernemingen die interesse hebben om MVO in de praktijk te brengen. We doen dat steeds op een laagdrempelige manier via praktijkvoorbeelden, nieuws, events, opleidingen, online tools,… . Organisaties kunnen zich inschrijven op onze nieuwsbrief. Zo komen ze ook meer te weten over de projectoproepen die wij lanceren. Intermediairen, zoals sectororganisaties, kunnen bovendien tools of methodieken ontwikkelen om voor hun achterban de drempel naar MVO te verlagen.

‍

Wat hebben die projectoproepen al opgeleverd?

Tussen 2016 en 2018 lanceerde MVO Vlaanderen tweemaal een generieke oproep (20-tal projecten) en een specifieke oproep gekoppeld aan de Sustatool om intermediairen voor hun specifieke doelgroep aan de slag te zetten rond hun maatschappelijke impact. Samenwerking binnen een waardeketen of regio kan soms ook voor een versnelling zorgen in de zoektocht naar oplossingen voor (regionale) maatschappelijke uitdagingen.

‍

Waarom de MVO-scan?

We merken dat de interesse in duurzaam ondernemen sterk toeneemt. Toch gaat het vaak nog vooral over het milieuaspect. Verder beseffen ondernemingen vaak niet wat MVO nog allemaal omvat en waar ze staan op vlak van duurzaam ondernemen. Daarom hebben we de MVO-scan ontwikkeld.

Deze laagdrempelige zelfevaluatiescan bevat een 300-tal stellingen binnen de zeven domeinen van de ISO 26000 richtlijn voor maatschappelijke verantwoordelijkheid: behoorlijk bestuur, mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu, eerlijk zaken doen, consumentenaangelegenheden en maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkeling. Bedrijven zijn hier vaak wel mee bezig, maar beseffen niet dat deze ook onder MVO vallen en dus op een geïntegreerde manier moeten worden aangepakt.

‍

En wat houdt de Sustatool in?

De Sustatool is een gratis online applicatie voor ondernemers die weinig tijd of middelen hebben om op een systematische en structurele manier aan de slag te gaan rond MVO. Uit de applicatie kunnen ze heel wat inspiratie halen en ze kunnen er hun eigen duurzaamheidsinitiatieven mee opvolgen/meten en vinden er een stappenplan. De Sustatool is volledig op maat van ondernemingen gemaakt.

Ondernemers kunnen kiezen uit 15 duurzaamheidsthema’s waar ze rond willen werken. Onder ieder thema zijn tientallen duurzaamheidsacties beschreven die ook een financiële meerwaarde kunnen bieden. In de toekomst komt de Sustatool er ook op maat van de eigen sector. Zo staan die voor de bouw- en voedingssector al zeker in de pijplijn.

‍

Waar kunnen bedrijven terecht met hun vragen over MVO?

Op www.mvovlaanderen.be kan je sowieso al veel antwoorden vinden, maar we nemen ook een doorverwijsrol op. We merkten zo dat ondernemers heel wat vragen hebben over MVO en hoe ze dit kunnen implementeren in hun strategie. Op basis van een enquête bij de stakeholders en sectororganisaties van MVO Vlaanderen hebben we daarom een gratis basisaanbod van workshops samengesteld, ‘Koploper Live’. Deze gaan o.a. over de basis van MVO, maar ook over nieuwe businessmodellen en zelfs communicatie en marketing rond MVO.”

‍

Waarom is dat allemaal zo belangrijk?

De tijd dat MVO gelijk was aan sponsoring en liefdadigheid is al lang voorbij. MVO staat niet naast gewoon ondernemen, maar het is een kader om op een gezonde manier zaken te doen. We evolueren naar een andere maatschappij. We zien dat nu al met de opkomst van de circulaire economie. Grondstoffen zijn nu eenmaal niet onuitputtelijk. We moeten dus wel zoeken naar oplossingen. De link met innovatie is daarbij heel belangrijk. Al van bij het ontwerp van nieuwe producten en diensten moeten bedrijven denken aan hoe ze deze circulair kunnen maken.

Duurzaam ondernemen is trouwens niet enkel belangrijk voor het milieu. Ook de consument stelt in onze open-informatie maatschappij steeds meer vragen en eisen op het vlak van ethiek en arbeidsomstandigheden. Het is daarom cruciaal dat bedrijven hun keten zo transparant en traceerbaar mogelijk maken.

Een onderneming kan overigens niet performant zijn op economisch, sociaal en milieugebied als ze de noden en verwachtingen van de de samenleving en haar stakeholders niet kent. Bovendien is het betrekken van de stakeholders een vorm van kwaliteitsgarantie voor MVO. Het maakt het minder vrijblijvend.

‍

Waarom is MVO van belang voor de zorgsector?

Ook de zorgsector blijft niet gespaard van de uitdagingen van onze tijd. Zowel op sociaal, ecologisch als economisch vlak liggen er heel wat vraagstukken te wachten waarop het gepaste antwoord nog niet gevonden werd.

Ziekenhuizen, thuiszorgcentra, woonzorgcentra, rust- en verzorgingstehuizen, jeugdhulporganisaties… bekommeren zich allen over het welzijn van de mens. Ook de economische voetafdruk van diens activiteiten wordt veelal met de nodige zorg gemonitord.

Maar doen onze zorgbedrijven voldoende om maatschappelijk verantwoord te functioneren? De  ‘zorgen voor morgen’ piepen nog steeds om de hoek. Denk maar aan de CO2-afdruk dat een zorgbedrijf nalaat. Aan de basis hiervan ligt o.a. de hoge energieconsumptie voor de hoeveelheid apparatuur in gebruik. Die apparatuur genereert op zijn beurt warmte waardoor de behoefte aan koeling stijgt. Daarnaast representeert de zorgsector een hoge materiaalconsumptie. Het gebrek aan circulaire oplossingen vertaalt zich in een indrukwekkende afvalberg. De jaarlijkse groei van de sector, ook in Vlaanderen, heeft negatieve gevolgen voor het totaalverbruik aan grondstoffen, energie en water.  

Daarnaast kijken werknemers aan tegen hoge werkdruk, woedt er een war for talent op de Vlaamse arbeidsmarkt en blijft de nood aan opleiding groot. Het tekort aan ‘goed’ personeel is een probleem waar de zorgsector al lang mee kampt en dat door de vergrijzing alleen maar dreigt te vergroten. Gezondheid en welzijn is net voor de zorgsector een heuse uitdaging op de werkvloer.

Ondanks deze uitdagende context, gaan cliënten uit van eenzelfde kwalitatieve en betaalbare zorgverlening. We zien een ongelooflijke vooruitgang aan technologische ontwikkelingen die de zorgbeleving mee beïnvloeden, maar deze investeringen vertalen zich niet steeds meteen in verbeterde en meer duurzame zorg. Om het zorgbedrijf tijdig klaar te stomen voor uiteenlopende uitdagingen is net lange termijn denken of duurzaam denken essentieel.

Bovendien is het vaak niet duidelijk wie binnen de organisatie verantwoordelijk is voor de verschillende facetten van duurzaamheid. De lopende initiatieven zijn versnipperd doorheen het zorgbedrijf en het draagvlak voor verdere duurzame innovatie is te vaak beperkt.

Wat biedt SustaCare?

SustaCare is de vertaling van de Sustatool voor de zorgsector. SustaCare wordt ontwikkeld door EY met de steun van Zorgnet en MVO Vlaanderen. Omdat de zorgsector specifieke uitdagingen, kwaliteitssystemen en wetgeving heeft, is de vertaalslag van een generieke tool (Sustatool) naar een tool aangepast aan de noden en verwachtingen van de sector (SustaCare) cruciaal.

SustaCare structureert duurzaam ondernemen en bundelt bestaande initiatieven en goede praktijken. Het is net als Sustatool een managementtool om bedrijfsvoering te optimaliseren. Naast een assessment van wat een zorginstelling reeds doet op vlak van duurzaamheid, ondersteunt SustaCare de vorming van een geïntegreerde visie en strategie voor verdere verduurzaming. Een catalogus aan generieke en zorgspecifieke aanbevelingen biedt de leidraad voor continue verbetering op lange termijn. Zowel de topics die de structuur van de tool bepalen als de achterliggende acties worden toegespitst op de noden van de sector.

‍

Hoe komt SustaCare tot stand?

Momenteel worden de krijtlijnen van de tool uitgezet met behulp van een pilootproject, desktop research en workshops. Belanghebbenden worden bij dit proces betrokken om de doelstellingen van de tool te waarborgen en gedragenheid te creëren.

Wenst u meer info te ontvangen over SustaCare, kan u steeds terecht bij EY Climate Change and Sustainability Services via Julie Stuckens (julie.stuckens@be.ey.com).

https://www.ey.com/en_be/climate-change-sustainability-services

‍

‍

‍