Werken met vragenlijsten

In de vorming ‘werken met vragenlijsten’ leren deelnemers hoe vragenlijsten ingezet kunnen worden als effectieve interventie binnen de behandeling en hoe uitkomsten op een oplossingsgerichte wijze met cliënten kunnen worden besproken. In de training wordt theorie afgewisseld met praktische oefeningen. Deelnemers gaan zelf aan de slag met het analyseren van de uitkomsten en het bespreken van uitkomsten met cliënten. Aan het einde van de training kunnen deelnemers de uitkomsten van vragenlijsten lezen en interpreteren en weten ze hoe ze deze op oplossingsgerichte wijze met cliënten kunnen bespreken. Doel is om zicht te krijgen op de wijze waarop men in de praktijk kan werken met vragenlijsten en hoe hiervoor de meet-spreek-verbetercyclus het beste toegepast kan worden.

Gepubliceerd:

14/3/2022

Een voorbeeldcasus

P. (bij opname 18 jaar) woont tot aan de opname bij zijn moeder en haar vriend, samen met zijn jongere broer. Er is sprake van toenemende agressie van P. jegens moeder en haar vriend, waarbij ook politie betrokken is. Moeder en haar twee zonen hebben gedurende het huwelijk van moeder met de biologische vader veel geweld meegemaakt en moeder heeft toen de kinderen nog klein waren tijdelijk met hen in een Blijf van mijn Lijf huis gewoond. De ouders zijn in 2007 gescheiden en de biologische vader is in 2012 na een lang ziekbed overleden. Moeder heeft tot aan zijn dood voor hem gezorgd. In 2020 heeft moeder een nieuwe relatie gekregen met haar huidige vriend. Moeder voelt zich schuldig over wat de kinderen hebben meegemaakt en hanteert mede hierdoor een toegevende opvoedingsstijl.

Van 2006 tot 2008 was in het gezin sprake van een ondertoezichtstelling (OTS; verplichte hulp van een gezinsvoogd). In 2014 en 2015 is ambulante gezinshulp geboden. In 2015 krijgt P. als voorlopige diagnose: ADHD NAO. In juni 2017 wordt P. opnieuw aangemeld bij de instelling, omdat alle gezinsleden willen dat de toenemende agressie van P. stopt. P. heeft bij opname zijn VMBO-diploma. De combinatie van zijn gedrag met de grote klassen bij zijn vervolgopleiding aan het ROC maakt dat hij bij opname is vastgelopen op school.

Doel van vragenlijsten

Met meten van effecten via vragenlijsten draagt bij aan de resultaten van behandeling: vragenlijsten helpen ouders zich erkend en meer verantwoordelijk te voelen voor het slagen of falen van de hulp. Dit effect treedt alleen op wanneer de vragenlijsten ingezet worden als interventie, een communicatiemiddel binnen de behandeling. Vragenlijsten kunnen een grote meerwaarde bieden voor de hulpverleningspraktijk. Vragenlijsten dienen daartoe echter wel op de juiste wijze ingezet te worden. Het is belangrijk dat de vragenlijst juist geïntroduceerd wordt, dat deze besproken wordt en dat op basis hiervan hulpverleningsdoelen worden bepaald.

Bij cliënt P. werd geconcludeerd op basis van gesprekken en de vragenlijsten dat moeder een toegevende opvoedingsstijl hanteerde en zich niet altijd vaardig voelde in de opvoedingstaken waarvoor zij stond. Anderzijds werd ook duidelijk dat moeder steun ervaarde uit het netwerk en dat hier mogelijkheden waren om deze ondersteuning meer in te zetten. Door middel van de meet-spreek-verbetercyclus werden de schalen alsook de items van de vragenlijsten met moeder en partner besproken, in combinatie met andere verkregen informatie van het gezin. De conclusies van de vragenlijsten boden de moeder inzicht en gaf binnen het traject aanvullende input voor het opstellen van de hulpverleningsdoelen.