Winkelkarretje
Samir is 16 jaar en woont bij zijn mama, Yasemin. Zij heeft een mooie loopbaan uitgebouwd en haar huidige positie brengt veel werk en verantwoordelijkheid met zich mee. De relatie tussen Samir en Yasemin is stevig en warm. Ook wordt hij omringd door de familie van zijn mama, die erg hecht is en een grote rol speelt in zijn leven. Hoewel het leven voorbij kabbelde viel het Yasemin op dat Samir een hele omweg nam om na school terug naar huis te keren. Hij ging dan in een nabijgelegen stad vrienden opzoeken. Samen trokken ze dan de straten in om te kijken wat het stadsleven te bieden heeft. Yasemin had geen kijk op wie deze vrienden van Samir waren. Samir stelde ze niet aan haar voor. Ook ergerde ze zich blauw aan het feit dat Samir zijn gsm vaak niet beantwoordde wanneer zij belde. Tijdens de herfstvakantie kwam de aap uit de mouw. Samir werd met twee vrienden op heterdaad betrapt bij een inbraak in een jeugdhuis. Met een ijzeren staaf hadden ze het venster naast de deur ingeslagen en hadden ze een winkelkarretje volgeladen met laptops, koptelefoons, toetsenborden en een geldkluisje. Ook de fooienpot moest eraan geloven.
Vroege bakker
Toen ze met het karretje naar de opslagplaats reden, realiseerden ze zich dat ze honger hadden gekregen van die nachtelijke activiteiten. Een lekkere koek of croissant lustten ze wel. Dus… de koers werd ietwat gewijzigd zodat een tussenstop kon ingelast worden bij een vroege bakker. Ze waren echter niet de enigen met een onbedwingbare trek in zoets en warms. Bij de bakker stonden een aantal hongerige politieagenten in de rij. Die keken uiteraard nogal op toen ze op het ontiegelijke vroege uur 3 jongens zagen rijden met een winkelkarretje boordevol met hebbedingetjes. Dat hun nieuwsgierigheid gewekt was, zal niemand verbazen. Het duurde dan ook niet lang of Samir en zijn copains reden mee met de combi richting commissariaat. Om het met de woorden van Samir te vertellen: “2 dagen cachot en het eten was niet lekker.”
Vanuit het politiekantoor werd hij daarna linea recta naar de jeugdrechtbank gebracht waar zijn mama en zijn ooms stonden te wachten. Die waren niet gelukkig. Echt niet gelukkig. De jeugdrechter keek ook heel ernstig. Ze legde hem een hele resem voorwaarden op: huisarrest, contactverbod met de vrienden, zoeken naar een zinvolle vrijetijdsbesteding, zich houden aan de regels van mama …. En daar bovenop, als kers op de slagroomtaart, kreeg Samir de opdracht om een positief project van 60 uren uit te werken. Binnen de 15 dagen moest Samir opnieuw voor de jeugdrechter verschijnen en het handgeschreven positief project overhandigen. Strakke tijdslimiet. Zo leerden wij Samir en Yasemin kennen.
Blanco blad
Yasemin vertelde hoezeer zij gekwetst was door wat Samir had uitgespookt. Ook haar familie was er helemaal ondersteboven van. Hun vertrouwen in Samir had een paar stevige deuken gekregen en de schaamte die zij en haar familie voelden was enorm. Temeer omdat het jeugdhuis een plek was, die zij en haar broers en zussen opzochten als tieners. Yasemin wilde voortaan voorgesteld worden aan zijn vrienden en ze verwacht dat Samir na school of werk rechtstreeks naar huis komt. Hij moet transparant zijn over zijn doen en laten en de telefoon opnemen wanneer zij belt. Samir zat er dan ook wat gelaten bij. Hij was duidelijk onder de indruk van de reikwijdte van de gevolgen van zijn nachtelijke escapade.
Tijdens het verkennend gesprek, waar de jeugdadvocaat bij aansloot, legden we Samir en Yasemin uit wat een positief project inhoudt. Dat Samir als het ware een blanco blad moet invullen met engagementen die hij wenst op te nemen. De engagementen dienen aan te sluiten bij de bezorgdheden die de jeugdrechter had geuit tijdens de zitting en die vermeld staan in de beschikking. Het was duidelijk dat de jeugdrechter verlangt dat Samir een zinvolle en constructieve vrijetijdsbesteding zou zoeken. Samir stelde voor dat hij wekelijks naar de fitness zou gaan met zijn mama. Zo krijgt hij de gelegenheid om de band met zijn mama te versterken. Dit vond Yasemin een erg goed idee. Samen kochten ze een duo-kaart aan bij een plaatselijke fitness. Hiermee was de aanzet gegeven. Het blanco blad was niet meer zo wit.
Toen we ietwat dieper op de feiten in gingen, vertelde Samir ons dat hij zich snel laat meeslepen. Hij vindt het moeilijk om ‘neen’ te zeggen tegen vrienden. Yasemin gaf aan dat Samir hieraan zou kunnen werken door een sova-cursus (sociale vaardigheid) te volgen. Samir ging hiermee akkoord en Yasemin verzekerde ons dat zij op internet op zoek zou gaan naar een gepaste cursus voor Samir.
Omdat het belangrijk is dat Samir rekening houdt met het feit dat hij slachtoffers had gemaakt, bespraken we hoe hij dat herstel zou invullen. Niet alleen t.a.v het jeugdhuis maar eveneens t.a.v. de maatschappij. Samir vertelde dat hij bereid was om vrijwilligerswerk te doen. In samenspraak met de jeugdadvocaat bepaalden we dat 30 uur een mooi engagement zou zijn dat eveneens proportioneel is. Yasemin, de sterke betrokken mama, stelde voor dat ze samen met Samir zou vragen aan een plaatselijk rust - en verzorgingshuis of ze een vrijwilliger konden gebruiken.
Goede afloop
Ten aanzien van het jeugdhuis dat slachtoffer was van de inbraak koos Samir ervoor om via een herstelbemiddeling na te denken over zijn aandeel in de schade. Een week later zochten we Samir en Yasemin opnieuw op. Beiden hadden ze hun huiswerk prachtig gedaan. Samir had zijn positief project volledig met de hand uitgeschreven. Ieder engagement werd voorafgegaan door een motivering. Ze hadden een sova-cursus gevonden voor Samir. Het betreft hier vier dagen tijdens de paasvakantie. Gedurende één dag zal zijn mama ook deelnemen.
Ook het vrijwilligerswerk in een plaatselijk woon - zorgcentrum hebben Samir en Yasemin voor elkaar gekregen. We vroegen en kregen ondertussen van de jeugdrechter het mandaat om een herstelbemiddeling op te starten tussen Samir en zijn slachtoffers. In zijn positief project had Samir ook vermeld dat “hij uiteraard een verslag zal opmaken over zijn ervaringen en belevenissen”. Hierna was het spannend afwachten wat de jeugdrechter van dit positief project vond.
Iedereen was opgelucht toen de jeugdrechter haar goedkeuring gaf. Zes maanden kreeg Samir om zijn positief project uit te voeren. Onze taak bestaat erin om de uitvoering op te volgen. Op geregelde tijdstippen zochten we hem op om naar een stand van zaken te vragen. Met de nodige trots kunnen we aankondigen dat het project goed loopt en dat de relatie tussen Samir en Yasemin hechter is geworden. In mei 2020 loopt onze samenwerking met deze twee fijne mensen ten einde. We twijfelen niet aan de goede afloop.
Sigrid Ponjaert Vzw Parcours
Marlies Gaillaert Vzw Parcours