Tel jij mee? Jongvolwassenen zonder thuis in de Westhoek: ook zij tellen mee!

Belang van cijfers

Cijfers zijn cruciaal voor een effectieve aanpak van dak- en thuisloosheid. Ze geven niet alleen inzicht in het aantal dak- en thuisloze personen, maar ook in hun profielkenmerken.

Uit eerdere tellingen blijkt dat 1 op de 5 dak- of thuisloze personen jongvolwassenen zijn. Deze groep omvat:

·       Jeugdhulpverlaters: Personen die in jeugdhulp verbleven.

·       Belgen zonder hulpverleningsgeschiedenis: Personen zonder eerdere hulp in jeugdhulp of psychiatrie.

·       Nieuwkomers: Personen zonder Belgische nationaliteit.

Deze 3 subgroepen verschillen niet alleen in bepaalde profielkenmerken, maar ook qua gezondheidsparameters, de aard van hun dak- of thuisloosheid alsook in de hulp die ze ontvangen.

Aanbod in de Westhoek

Het hulpverleningsgebied in de Westhoek wordt getypeerd door zowel de uitgestrektheid als door het landelijk karakter ervan. Het aanbod voor jongvolwassenen in de Westhoek is helaas eerder beperkt en daarom des te waardevol. In deze regio zijn er slechts enkele modules CBAW (vb. Golfbreker vzw), er is een KWE (Vereniging Ons Tehuis Huis in Ieper). Er zijn OverKophuizen in Ieper en Poperinge sinds 2019. Dit najaar 2024 openen er nog twee huizen in Veurne en Diksmuide. Het aanvullend aanbod is vaak tijdelijk (projectmatig) en gestoeld op subsidies.

Omwille van het beperkte aanbod is er in de landelijke Westhoek veel enthousiasme voor deze telling, omdat dit voor deze regio heel wat in beweging kan brengen. Zo kan goede data aantonen waar het huidige aanbod voor jongvolwassenen tekortschiet. Tot december 2023 bestond het ESF-project 'WEST4Youth’, een sectoroverschrijdende samenwerking. Met deze samenwerking kwam er een alternatief voor het versnipperd en onvoldoende gekend hulp- en dienstverleningsaanbod in de regio Westkust.  WEST4Youth richtte zich op jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties (18 tot 30 jaar), die zich in een (zeer) kwetsbare positie bevinden, moeilijk bereikt worden en tussen de mazen van het net van reguliere hulp- en dienstverlening vallen. Nu is er WestUp, een interdisciplinair samenwerkingsverband dat laagdrempelige, outreachende, brede ondersteuning biedt aan de meest kwetsbare doelgroepen, waaronder jongvolwassenen (18-30), zorgwekkende aanbodmijders en personen met een migratieachtergrond.

Ambrajaze biedt langdurig alternatieve dagbesteding aan jongeren van 12-25 jaar die uit verschillende maatschappelijke systemen vallen. Dit project begon in Poperinge en breidt vanaf schooljaar 2024-2025 uit naar een tweede locatie in de Westhoek. Jongeren krijgen hier de kans om zichzelf te herontdekken en terug te schakelen naar activering (o.a. school of werk).

Wat kan jij doen?

Om tot een succesvolle dak- en thuislozentelling te komen is het van cruciaal belang dat een heel diverse groep van organisaties mee participeert aan het verzamelen en registreren van de gevraagde gegevens: van organisaties met een specifiek aanbod voor personen die dak- of thuisloos zijn (vb. CAW en OCMW) tot organisaties die mogelijks met dak- en thuisloze personen in contact komen. Hoe meer organisaties meewerken aan de telling, hoe dichter het beeld de realiteit zal benaderen.

Als leidraad voor de telling wordt de ETHOS light typologie gehanteerd. Deze indelingstool is specifiek ontwikkeld voor het verzamelen van gegevens over dak- en thuisloosheid en omschrijft zeven categorieën van woonsituaties die we als dak- of thuisloos beschouwen. Deze indelingstool is specifiek ontwikkeld voor het verzamelen van gegevens over dak- en thuisloosheid en omschrijft zeven categorieën van woonsituaties die we als dak- of thuisloos beschouwen. 

Bijzondere aandacht gaat uit naar jongvolwassenen in de thuisloosheid. Enkel de meerderjarige personen en de 16- en 17-jarigen worden geteld. Minderjarigen worden enkel geteld binnen een gezinscontext. Minderjarigen die alleen wonen en niet vergezeld worden door een volwassen familielid of voogd, tellen we dus niet mee. Hiervoor heeft de KU Leuven geen toestemming gekregen van de ethische commissie.

Door het beperkte aanbod in de Westhoek voor deze doelgroep is extra inspanning nodig om hen in beeld te krijgen. Vandaar deze warme oproep om 18 oktober 2024 met stip in je agenda te noteren en mee te tellen!

Infosessie voor de tellers

Er worden verschillende informatiesessies voorzien om de organisaties verder te informeren en te motiveren mee te tellen.

Omdat de Westhoek een uitgestrekte regio is, worden er infosessies gegeven op drie verschillende momenten in drie verschillende steden. Tijdens de sessie worden de vragenlijsten overlopen, de handleiding bij de vragenlijst toegelicht, worden handvaten aangereikt om de telling praktisch te organiseren in de eigen diensten en is er ruimte voor feedback.

·       9 september namiddag: Diksmuide

·       19 september voormiddag: Veurne

·       26 september namiddag: Ieper

De locatie en het precieze uur wordt nog meegedeeld. Meer info is te verkrijgen bij lien.de.vos@dvvvwesthoek.be

In een online video wordt in 4 minuten uitgelegd waarom, wie, wanneer en hoe er wordt geteld: Dak- en thuislozentelling - KU Leuven (kaltura.com)

Wil je meer weten over de afgelopen tellingen van dak – en thuisloosheid in België en de rapporten in andere regio’s en steden? Neem dan een kijkje op de website van de Koning Boudewijnstichting en op www.dakenthuisloosheid.be

Publicatie: Demaerschalk, E., Robben, Ll., Mertens, N. & Hermans, K. (2024). Diverse Profiles of Homelessness Young Adults: Implications for Tailored Prevention Strategies- Insights from Belgian Homelessness Counts. Youth. (submitted for publication)

Na de telling worden de resultaten tevens gepubliceerd in het Agora webzine

‍