Even voorstellen
Ik ben Jack, de moestuinbak van de leefgroep 0-12-jarigen en 12- tot 18-jarigen in jeugdhulporganisatie ’t Groene Huis. De kinderen en jongeren verzorgen mij samen. En ik moet zeggen: zowel zij als ik genieten ervan. De begeleiding pakt het dan ook creatief en motiverend aan. Ik voel mij in goede handen hier, ik groei als kool!
Stap voor stap en elk zijn taak
De begeleiding is een paar weken geleden begonnen met een brainstorm met alle kinderen en jongeren van de twee leefgroepen. Het plan? Zelf groentjes, fruit zoals aardbeien, kruiden en zelfs eetbare bloemen kweken. Maar ... daar gaat natuurlijk wel het een en ander aan vooraf. Ze zullen in verschillende fases werken, dat is nodig. En zo kunnen ook verschillende interesses van de kinderen en jongeren aan bod komen.
Eerst moet iemand mij natuurlijk in elkaar steken en tegelijk kunnen de jonge kindjes al kweekbakjes bij elkaar zoeken en versieren. Enkele handige jongeren die op school houtbewerking leren, zien het zitten om een moestuinbak in elkaar te knutselen. De vader van één van de jongeren heeft wat gereedschap liggen dat ze mogen lenen en even verderop in de straat is er iemand die hout over heeft om te recupereren. Worteldoek om in mij te hangen en potgrond, halen ze in het tuincentrum. Ze steken de hoofden en handen bij elkaar en beginnen eraan.
Ondertussen gaat een begeleidster aan de slag met de jongste kinderen: zij maken kweekpotjes van botervlootjes en yoghurtpotjes. Ze worden afgewassen en versierd met verf en stickertjes. Elk talent wordt benut! Ze verven ook wasknijpers en knippen kaartjes uit papier om de naam van de gezaaide groenten of kruiden erop te schrijven. De kinderen die net leerden schrijven, mogen dat doen. De wasknijpers met naamkaartjes knijpen ze vast aan de rand van de kweekpotjes.
Samen opzoeken en plannen
Ik hoor hen zeggen dat ze moeten kiezen welke groentjes ze willen zaaien. Dat beslissen ze samen. Een begeleider zoekt met enkele kinderen wat tips op het internet. Ze lezen dat het goed is om iedere week iets te kunnen zaaien, planten of oogsten. Zo blijft het leuk. Vooral in het begin motiveert het als er snel iets te oogsten valt. Ze lezen dat groenten zoals tuinkers of raketsla de beste keuze zijn voor snelle resultaten.
De moestuinbak werpt vruchten af
Dan is het tijd om mij een geschikt plekje te geven met genoeg zonlicht. De kinderen en jongeren vullen me op met potgrond. Sommige zaadjes worden in de kweekbakjes gezaaid, andere rechtstreeks bij mij. Ik hoor ze plannen: wanneer komen welke zaadjes ongeveer uit, wanneer kunnen we oogsten en wanneer iets nieuws zaaien? Zo hebben ze bijna wekelijks een reden om mij te komen bezoeken.
Ze bespreken samen wie de plantjes water zal geven, en hoe vaak dat moet. Ieder krijgt een taak. En ik zie de kinderen en jongeren, net als de zaadjes in mijn buik, groeien. In zelfvertrouwen! Ze krijgen elk een verantwoordelijkheid en leren samenwerken. Dat is mooi om te zien, mijn moestuinbak-hart klopt er sneller van! Ook de begeleiders kijken vol trots naar hun ‘kroost’. Ze hadden het niet direct voor ogen als doelstelling, maar een mooi neveneffect is dat dit hele proces heel empowerend werkt voor de oudere jongeren. Ze kunnen de jongere kinderen helpen en hen iets leren. De kinderen en jongeren uit de twee leefgroepen voelen zich meer verbonden met elkaar en leren elkaar beter kennen. De oudere jongeren nemen het voortouw en de kleine kinderen kijken naar hen op. Een grote meerwaarde voor de jongsten en een boost voor het zelfvertrouwen en zelfwaarde gevoel van de oudsten.
Eens er een aantal groenten volgroeid zijn en bijna geoogst kunnen worden, begint een begeleider samen met een aantal geïnteresseerde kinderen en jongeren te zoeken naar lekkere en gezonde recepten. Wat kunnen ze allemaal samen klaarmaken met die groentjes? De kok van beide leefgroepen helpt kiezen. Enkele soepen passeren de revue maar ook een salade en quiche. Het feit dat de kinderen en jongeren zelf de groentjes hebben gekozen en gekweekt en dus heel nauw betrokken waren, zorgt ervoor dat ze er gemakkelijker van zullen eten of tenminste ervan proeven. En veel groenten eten is natuurlijk een boost voor hun gezondheid.
Spread the word
De coördinator van beide leefgroepen stoeft over het hele moestuin-traject dat de begeleiders samen met de kinderen en jongeren uit de grond stampten op een overleg met collega-coördinatoren. Zij staan ook wel open voor zo’n idee. En zo is de trend gezet: er komen meer en meer moestuinbakken bij! Een van de contextbegeleiders stelde voor om, eens de coronamaatregelen versoepeld zijn, samen met de ouders van de kinderen uit de twee leefgroepen een gezonde picknick te organiseren, waarbij de kinderen de lunch klaarmaken met zoveel mogelijk groentjes uit hun moestuinbak. Dat zorgt voor een informele, leuke en gezonde bijeenkomst. Samen eten is altijd een voltreffer!
En zo leefde Jack de moestuinbak nog lang en gelukkig … Kinderen gingen terug thuis wonen en er kwamen nieuwe kinderen in de leefgroep. Maar Jack bleef in goede handen en elk kind, elke jongere en elke begeleider haalde er zijn eigen plezier eruit!
Al zin om eraan te beginnen? Gezond Leven wenst jullie een goeie oogst en vooral veel plezier!
Als we met iets kunnen helpen, horen we dat graag. Wij zijn ook altijd op zoek naar goede praktijkvoorbeelden rond gezonde voeding in de jeugdhulp. Mail je foto’s, verslagjes, draaiboeken … van je moestuinbak-traject dus gerust door naar lien.vanoyen@gezondleven.be!
.jpg)
